welzijn & zorg
Veroordeeld om iets nuttigs te doen voor de maatschappij
De werkstraf als alternatief
Alternatieve straffen en maatregelen als reactie op criminaliteit worden in ons land steeds belangrijker. Elk jaar behandelen de justitiehuizen meer dan 7.000 dossiers van werkgestraften. In 2019 waren dat er 7.530. Een van die dossiers was dat van Raymond*, die schoorvoetend aan zijn werkstraf begon, maar er uiteindelijk een vaste job aan overhield en nu zelf werkgestraften begeleidt.
“Werkstraf klinkt erg negatief”, vindt Raymond. “Zo begon ik ook aan mijn straf. Ik wist niet goed wat me te wachten stond in De Kringwinkel, waar ik 120 uur aan de slag zou gaan. Ik ging ervan uit dat ik alleen rotte klusjes zou mogen doen, waardoor ik eerst niet kwam opdagen. Want ik had een vaste job en moest verlof nemen om mijn werkstraf te kunnen uitvoeren, dat vond ik moeilijk. Mijn begeleider wist me te overtuigen. Hij zei dat ik mijn werkstraf niet als een straf moest zien, maar als vrijwilligerswerk, als een kans om iets te doen voor de maatschappij. Dat vond ik mooi en het voelde beter. Op die manier werd mijn straf een keuze.”
Blanco strafblad
“Het viel wel mee met die rotte klusjes. Sterker nog: er werd me gevraagd wat ik wilde doen en er werd rekening gehouden met mijn talenten”, zegt Raymond. “In De Kringwinkel zag ik mensen die om welke reden dan ook minder kansen hebben op de arbeidsmarkt. Dat zette me aan het denken. Ik besefte dat mijn job me niet echt gelukkig maakte, dat ik liever met mensen wilde werken. Op dat moment kwam er een vacature vrij in De Kringwinkel en ik stelde me kandidaat. Nu werk ik er als verantwoordelijke in een atelier en begeleid er mensen. Soms werken er ook vrijwilligers of mensen die een werkstraf uitvoeren.” Raymond is opgelucht dat hij zijn werkstraf afrondde en zo de gevangenis kon vermijden. “Daardoor heb ik ook nog steeds een blanco strafblad”, zegt hij. “Werkstraffen bieden kansen aan mensen als ik, mensen die stommiteiten hebben begaan, maar die niet thuishoren in de gevangenis. Want ik ben geen moordenaar. Ik kwam voor het eerst in aanraking met justitie en pleegde geen zware feiten. Lang niet iedereen weet dat ik een werkgestrafte was, maar als ik het ze discreet vertel, reageren mensen heel verbaasd. Het is niet omdat je een werkstraf hebt gedaan dat je leven om zeep is.”
* Raymond is een schuilnaam.