welzijn & zorg

'Stilstaan bij keuze kan verwerkingsproblemen achteraf verkleinen'

Fara lanceert online keuzehulp bij ongeplande zwangerschap
25.03.2022
Foto's
Jan Locus

Eén op vier vrouwen in Vlaanderen raakt ongepland zwanger. Voor vrouwen, mannen en koppels die te maken krijgen met een onbedoelde zwangerschap ontwikkelde de vzw Fara een online keuzehulp. Deze onlinetool biedt hen een houvast tijdens hun beslissingsproces. Weliswaar sprak met Laura Jacobs, contactpersoon ongeplande zwangerschap bij Fara. 

Ongeplande zwangerschappen zijn van alle tijden en kunnen iedereen overkomen. Als de zwangerschap naast ongepland ook ongewild is, kan een moeilijke keuze volgen. “Fara luistert, informeert en begeleidt bij zwangerschapskeuzes”, vertelt Laura. “We zijn er voor mensen die voor een moeilijke keuze staan, zoals moeders die ongepland zwanger raken. Of ouders die na een prenataal onderzoek te horen krijgen dat er iets mis is met het kindje en een beslissing moeten nemen. Ook na de keuze bieden we ondersteuning, bijvoorbeeld voor wie het moeilijk krijgt na een abortus. Daarnaast organiseren we ook vormingen, intervisies en overlegmomenten voor professionals die met deze doelgroep in contact komen. Door maatschappelijke sensibilisering en opiniëring willen we thema’s zoals ongeplande zwangerschap, tienerzwangerschap en abortus bespreekbaar maken.”  

Laagdrempelige hulp 

Het hoofdkantoor van Fara is gelegen in Heverlee, maar het werkingsgebied strekt zich uit over heel Vlaanderen. “Door corona vindt het merendeel van onze gesprekken online plaats. Nu de fysieke drempel is weggevallen, merken we dat we meer mensen uit andere provincies bereiken. We beschikken over een heel laagdrempelig eerstelijnsaanbod. Op onze website vind je een schat aan informatie, daarnaast kunnen mensen ook bij ons terecht via chat, mail of telefoon.” 

Om hun onlineaanbod nog uit te breiden, lanceerde Fara begin dit jaar een online keuzehulp. “Deze tool is bedoeld voor vrouwen, mannen of koppels die voor een ongeplande zwangerschap staan en zich afvragen: wat nu? Dit kan een student van 20 jaar zijn, maar ook bijvoorbeeld een koppel dat ongepland zwanger is van een derde kindje. De gemene deler is een ongeplande zwangerschap die hen overkomt en de wens om hierbij stil te staan en tot een weloverwogen beslissing te komen.” 

Schaamte en taboe 

“De ontwikkeling van deze tool stond al langer op onze planning, maar corona heeft het proces zeker versneld. We voelden dat er op dit vlak een hiaat bestond in ons hulpverleningslandschap. Onze Nederlandse zustervereniging Fiom werkt al langer met een online keuzehulp en van hen hoorden we dat dit erg goed werkte”, vertelt Laura.  

“Op thema’s zoals abortus en ongeplande zwangerschap rust nog steeds een taboe. Veel vrouwen kampen met schaamtegevoelens, wat de drempel naar professionele hulpverlening verhoogt. Online hulpverlening kan hier een oplossing bieden. Mensen kunnen anoniem, op eigen tempo, in de eigen ruimte met de online keuzehulp aan de slag gaan.” 

Hulp op maat 

“Wanneer je op de website komt, duid je eerst aan of je zelf ongepland zwanger bent of (ex-)partner bent van iemand die ongepland zwanger is. Afhankelijk van dat antwoord wordt er nog een aantal richtvragen gesteld, bijvoorbeeld hoelang je al zwanger bent. Dit is namelijk belangrijk voor je beschikbare opties. Als je bijvoorbeeld aanduidt dat je minder dan 12 weken zwanger bent, dan zie je alle opties die je op dat moment hebt. In die zin is het echt hulp op maat.”  

“Het grootste deel van de online keuzehulp bestaat uit opdrachten. Deze keuzehulp is zeker geen trechter, waarbij je een aantal vragen beantwoordt en er vervolgens een scherm verschijnt met welke beslissing je best neemt. Het gaat om diepgaande vragen die aanzetten tot nadenken en je op weg helpen naar een keuze die haalbaar aanvoelt. Zo gaan we trouwens ook aan de slag wanneer mensen bij ons op gesprek komen. De opdrachten zijn onderverdeeld in drie groepen. Je hebt luisteropdrachten, schrijfopdrachten en verbeeldingsopdrachten. We proberen ook de omgeving van de persoon die zwanger is te betrekken. Zo is er een opdracht die erop gericht is om zicht te krijgen op wie er in je netwerk zit, een heel belangrijk element in je keuze.” 

“Daarnaast bevat de keuzehulp ook heel wat informatie. Hoe weet je dat je zwanger bent? Waar kan je terecht als je nood hebt aan een gesprek? Waar kan je terecht als je voor abortus kiest? Wie kan je ondersteunen als je kiest voor ouderschap? In dat opzicht maakt de tool je ook wegwijs in het hulpverleningslandschap.” 

“Je kan de keuzehulp volledig anoniem doorlopen, maar je kan er ook voor kiezen om je in te loggen in een beveiligde omgeving. Zo worden je antwoorden opgeslagen en kan je later weer inpikken waar je gestopt was. We hopen dat mensen hier gebruik van maken, omdat het maken van een keuze echt wel een proces is. Op een later moment kan je dan terugkeren en kijken hoe en waarom je tot een bepaalde beslissing bent gekomen. De website beschikt ook over een vertaal- en voorleesfunctie.” 

Een weloverwogen beslissing

“Wanneer je een keuze hebt gemaakt, kom je in het laatste deel van de keuzehulp terecht. Hier vind je waar je terecht kan, waar je allemaal aan moet denken, wat je in orde moet maken. Via een contactknop met hyperlinks kan je eenvoudig contact opnemen met een vroedvrouw of een abortuscentrum, een CAW, teleonthaal of het JAC. De laatste drie zijn onze partners in het project, samen met de KU Leuven en de UCLL. Ook Luna, Pleegzorg Vlaanderen en Adoptiehuis zijn belangrijke samenwerkingspartners die alle delen rond abortus, pleegzorg en adoptie nauwkeurig hebben nagelezen.” 

“Maar liefst één op vier vrouwen in Vlaanderen raakt ongepland zwanger. Het gaat om een enorm grote groep. Niet iedereen heeft het moeilijk om tot een keuze te komen, maar we zien wel dat stilstaan bij een keuze de kans op verwerkingsproblemen achteraf verkleint. Ongeacht de keuze die je maakt.”