'Iedereen heeft talenten'

“Iedereen heeft talenten, maar soms hebben mensen al zoveel tegenslagen gekend in hun professionele leven dat ze zelf niet meer zien wat ze waard zijn”, zegt Els Tiri. Als loopbaancoach probeert ze mensen te laten geloven in hun capaciteiten. Om mensen te kunnen begeleiden volgde ze een opleiding, maar de belangrijkste lessen kreeg ze van het leven zelf. Els zit al haar hele leven in een rolstoel. “Ik heb broze beenderen en als ik val kan ik iets breken. Ik heb nooit kunnen lopen. Mijn eerste rolstoel kreeg ik op sinterklaas.”

De arbeidsmarkt

Toch verhinderde Els’ beperking haar niet om maatschappelijk werk te studeren. De problemen begonnen toen ze op zoek ging naar een job. “Terwijl al mijn medestudenten al lang aan het werk waren, werd ik bij iedere sollicitatie afgewezen. De redenen liepen uiteen. Het gebouw was ontoegankelijk voor me. Ik was onvoldoende flexibel inzetbaar. Soms werd er zelfs aan mijn capaciteiten getwijfeld – door die rolstoel. Het deed pijn. Waarom kreeg ik geen eerlijke kans? Toen er een parttimejob vrijkwam bij KVG, een organisatie die zich inzet voor mensen met een beperking, haalde ik het van een andere kandidaat. Ik werd aangenomen omdat ik de zwaarste handicap had en het daardoor voor mij het moeilijkste was om elders werk te vinden. En zo schreef ik twaalf jaar lang voor KVG juridische verslagen uit tot ik volledig uitgekeken was op de job.”

Els gaf haar job bij KVG op en ging human resources studeren. Op het einde van die studies moest ze stage lopen en toen begon de ellende opnieuw. “Gelukkig kon ik via een collega-student aan de slag in het uitzendkantoor van haar man. Ik hoefde uiteindelijk zelfs geen stage te doen, maar mocht er onmiddellijk aan de slag. Ik denk met een warm gevoel terug aan de tijd daar. Mijn baas focuste zich niet op mijn beperkingen, maar zette mijn talenten volledig in. Toen we met het team als beloning op een reisje naar Ibiza werden getrakteerd, dacht ik meteen dat ik niet meekon. Wie zou daar voor mij zorgen? Maar toen stelde de directie voor dat mijn man kon meereizen. Helaas werd het bedrijf in 2016 overgenomen en er volgde een herstructurering. Ik kreeg een nieuwe baas met wie het niet klikte. Net voor Kerstmis kreeg ik mijn ontslag. Ik was te weinig multifunctioneel inzetbaar. Dat klopte, maar net daarvoor kreeg het bedrijf een premie.”

“Het is alsof ze je bij het vuil zetten”, legt Els uit. “Het is ondertussen zeven jaar geleden, maar zelfs nu nog doet het pijn. Ineens heb je een lege agenda en ben je je collega’s kwijt. Ik was ondertussen 46. Wat moest ik nu doen? Weer solliciteren? Toen heb ik beslist dat ik nooit meer wou bedelen om werk. Ik zou mijn lot in eigen handen nemen. Dat ontslag is een mooi cadeau geweest. Ik heb nu een rugzak die me van pas komt om andere mensen nog beter te begeleiden.”

Rolmodel

Een van de mensen die Els begeleidt, is Romy Achten. Romy studeerde biotechnologie en ging toen ze afstudeerde in een labo werken. Dat werk lag haar niet en ze nam ontslag. Om toch een inkomen te hebben, ging ze in het kinderdagverblijf aan de slag waar ze ook als jobstudent werkte. “Daar zat ik vast in een job zonder doorgroeimogelijkheden die niet aangepast was aan mijn diploma. Ik werd onzeker en wist niet meer wat ik dan wel moest doen en waar ze me konden gebruiken. Daarom ging ik te rade bij Els. Samen met mij dacht ze na over mijn professionele toekomst.  Ze bekeek met mij vacatures en bereidde me voor op sollicitatiegesprekken.”

“Ik ben bij Els terechtgekomen op aanraden van mijn vriend”, gaat Romy verder. “De eerste keer viel die rolstoel op, maar al snel hoorde hij gewoon bij Els zoals een bril bij mij hoort. Ze gaf me als loopbaancoach praktische tips, maar ze was voor mij ook een rolmodel. Ik vind het bewonderenswaardig hoe optimistisch en vrolijk ze in het leven staat. ‘Laat je hoofd niet hangen als het eens fout loopt, maar ga door’, dat is de boodschap die Els uitdraagt. Haar houding gaf me energie om me door tientallen vacatures te worstelen en me niet te snel tevreden te stellen. Dat effect heeft  voor een stuk met haar beperking te maken.”

Els vertelt haar klanten altijd wat er met haar aan de hand is. “Dat doe ik omdat er toch vragen komen. Ik doe het zeker niet bewust om hen te motiveren. Maar als mijn verhaal helpt, dan is dat mooi meegenomen. Ik ben sowieso van nature een opgewekt en volhardend iemand. Maar het is wel een feit dat mijn beperking die eigenschappen nog versterkt heeft. Je moet vooruit. Je hebt geen keuze.”

Campagne

Els heeft onder haar klanten nog mensen met een mobiele beperking. “Als ik hun verhalen hoor, merk ik dat er de laatste jaren nog niet veel veranderd is. Geef mensen met een arbeidsbeperking toch ook een kans op de arbeidsmarkt, want je zal verbaasd zijn wat die allemaal kunnen. Ik hoop dat de campagne werkgevers aan het denken zet, maar ik hoop ook dat ze een effect heeft op mensen met een beperking. Onlangs las ik dat slechts 1% van alle rolstoelgebruikers solliciteert voor een job. Velen onder hen durven de stap gewoon niet te zetten omdat ze bang zijn voor het onbekende of omdat ze op voorhand al ontmoedigd zijn.”