Generatie net genoeg
De zorgsector is de spreekwoordelijke kanarie in de koolmijn. Nieuwe zorgvragen en verschuivende zorgprofielen verhelderen wat maatschappelijke verandering concreet betekent. We willen in onze veeleisende welvaartstaat niemand in de steek laten. Om die ambitie waar te maken hebben we gedreven zorgverleners nodig. Het personeelstekort in sommige delen van de sector voelt daarom haast onwerkelijk aan. Hoe komt het toch dat we voor zo’n maatschappelijk belangrijke taken te weinig mensen vinden?
Na de coronacrisis werd het pas echt duidelijk hoe groot de krapte op de arbeidsmarkt wel niet is. Het tekort aan verplegenden is allang geen uitzondering meer. De zorg blijft wel de sector bij uitstek waar zijinstromers uit alle beroepen en leeftijdscategorieën een plek kunnen vinden. Zullen die inspanningen volstaan? Misschien moeten we ook anders beginnen te denken over onze loopbanen en meer ruimte inbouwen om zorgtaken op te nemen. Dat standpunt wint aan kracht.
Een van de recente vertolkers van die andere kijk op zorg is de kwieke 88-jarige Franse sterjournalist François de Closets. In zijn nieuwe boek La parenthèse boomers (vrij vertaald ‘de babyboomersvoetnoot’) trekt hij resoluut partij voor de jeugd. Volgens hem hebben de babyboomers (de generatie die tussen 1945 en circa 1965 is geboren) boter op hun hoofd: ze hebben hun zaakjes zo goed geregeld dat de jongeren opdraaien voor de lasten. Closets wil daarom dat iedereen vanaf zijn vijftigste aangemaand wordt om zijn of haar oude dag te plannen. Volgens hem is het ook verkeerd dat pensioen gelijkstaat met rentenieren.
Laat de gezonde bejaarden mee voor de hoogbejaarden zorgen, schrijft Closets. Heel wat mantelzorgers doen dat uiteraard al. Wie weet is hun engagement nog inspirerender dan we denken. We zijn heel erg op onze autonomie gesteld, maar die hebben we in de eerste plaats te danken aan de mensen rondom ons. Het cliché wil dat de babyboomers hun vrijheid heel individualistisch hebben ingevuld en geen oog hebben gehad voor duurzaamheid. Het was nooit genoeg. Vandaag is het andersom. Er groeit een generatie jongeren op die veel meer beperkingen voelen.
Wie met tieners samenleeft, weet dat ze duurzaamheid als een automatisme beleven. Het is geen verrassing dat ze van tweedehands houden. Die vintage-cultuur, met haar eigen codes, winkels en sites, is intussen immens groot. De trend blijft gelukkig niet beperkt tot hippe broeken of kinderspeelgoed: ecologie en duurzaamheid geven overal in de samenleving de richting aan. Nog hoopvoller is het groeiende besef dat ook mensen geen wegwerpproducten zijn. Het belang dat jongeren aan sociale verbanden en relaties hechten, zal mee de toekomst van de zorg bepalen. Generatie net genoeg heeft ons veel meer te bieden dan we denken.
Harold Polis