Bert en Hert zorgen voor kindvriendelijke gevangenis in Hasselt

De Hasseltse Opvoedingswinkel werkte de voorbije jaren op zaterdagvoormiddag al mee aan ‘Het Kinderatelier’ in de gevangenis. Dat initiatief startte al in 2005 bij de opening van de gevangenis, in samenwerking met Justitieel Welzijnswerk (CAW Limburg) en vrijwilligersorganisatie Sjabloon. Eigenlijk is het zelfs al ouder want in de oude gevangenis organiseerden beiden organisaties  ook al een kinderatelier, in totaal dus al 20 jaar lang. Gedetineerde ouders waarderen dit initiatief heel erg omdat ze hun ouderrol graag zo goed mogelijk blijven opnemen. Daarnaast biedt de Opvoedingswinkel van Hasselt ook opvoedingsondersteuning op vraag van gedetineerde moeders en vaders. Deze ouders kunnen deelnemen aan groepsprogramma’s of hebben de mogelijkheid om een individueel adviesgesprek aan te vragen.

Rode draad

Nu gaat de Opvoedingswinkel, samen met de Jeugddienst, dus nog een stap verder. “Uit de contacten met ouders merkten we immers dat er nog meer ingezet kan worden op de ervaring van kinderen die hun ouders of familie bezoeken in de gevangenis”, zegt schepen van Gezin Karolien Mondelaers. “De zoektocht heeft geleid tot het kindvriendelijk maken van de weg die kinderen afleggen in de gevangenis. Concreet gaat het om de weg vanaf de inkomhal tot aan de bezoekersruimte.” Wie anders dan Bert & Hert, al jaren het uithangbord voor alles wat met kindvriendelijkheid te maken heeft, spelen hun rol. “Bert & Hert vormen de rode draad doorheen de af te leggen weg en proberen het bezoek zo aangenaam mogelijk te houden voor de kinderen”, stelt Valerie Del Re, schepen van Jeugd. “Aan de hand van foto’s en spelletjes wordt de werking van de gevangenis uitgelegd aan de kinderen.”

Kinderen afleiden

Het was Kobe Swennen die gedurende zijn stage bij de stad Hasselt met het idee op de proppen kwam: “Ik ben op verschillende momenten in de inkomhal van de gevangenis gaan zitten en heb geobserveerd hoe kinderen die op bezoek kwamen zich gedragen. Dit gaf een goed beeld hoe kinderen zich verhouden tot de gevangenis. De reacties waren erg uiteenlopend: kinderen die angstig de hand van mama of papa vasthielden, kinderen die binnen komen en al onmiddellijk hun jasje en speelgoed in een kluisje steken…. Het leek me vooral belangrijk om ervoor te zorgen dat kinderen afgeleid worden van de context waarin ze zitten”. Een groot welkomstbord, wegwijzers, stickers,  een activiteitenboekje … Kortom: een kindvriendelijk bezoek aan mama of papa in de gevangenis.  

Voor burgemeester Nadja Vananroye is de noodzaak van dit project meer dan duidelijk. “Gezinnen hebben nood aan warme plekken waar ze zich veilig kunnen voelen en een band opbouwen, ook in de gevangenis”, zegt Vananroye. “Dankzij samenwerking tussen verschillende stadsdiensten en de gevangenis maken we het label “Kindvriendelijke stad” met dit project helemaal waar. Ik ben er zeker van dat het inspirerend zal werken voor andere penitentiaire instellingen elders in het land. De band tussen een ouder en kind is immers iets universeel.”

Trauma’s vermijden

“Vanuit de gevangenis vinden we het heel belangrijk om in te zetten op het welzijn van de kinderen”, zegt gevangenisdirecteur Paul Dauwe. “We moeten vermijden dat het bezoek aan de gevangenis voor trauma’s zorgt. Het behouden en liefst versterken van de relatie tussen de gedetineerde en zijn of haar kind is voor beiden erg belangrijk, temeer omdat er ook een leven na de gevangenisstraf is. We zijn dan ook dankbaar dat CAW Limburg, Sjabloon en de Opvoedingswinkel ons hierbij steunen.”

Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin: “Voor een geslaagde re-integratie in de samenleving van de gedetineerden is het belangrijk om in te zetten op het gezin. In die optiek spelen de partners en kinderen een belangrijke rol in de motivatie voor gedetineerden om opnieuw hun plaats in de samenleving te verwerven. Vandaar dat dit initiatief van de Stad Hasselt, de Opvoedingswinkel, Sjabloon en het CAW Limburg zeer waardevol is en een voorbeeld van een gedreven samenwerking tussen Welzijn en Justitie.”

“Kinderen hebben rechten en meer bepaald het recht om bij hun ouders te kunnen zijn. Ik ben ervan overtuigd dat de contacten tussen gedetineerde ouders en hun kinderen ertoe bijdragen dat kinderen op hun eigen manier de wereld leren zien en er zingeving aan geven. Kinderen leven gescheiden van hun ouders, maar door die bezoeken leren ze begrijpen hoe onze rechtstaat werkt. Zo behouden ze hun respect voor die rechtstaat, maar nog belangrijker, ook voor hun gedetineerde ouder”, aldus Koen Geens, minister van Justitie.