“Het doet enorm veel deugd als iemand op je bed komt zitten”

Waar kan een kankerpatiënt naartoe als hij tussen twee behandelingen in moet aansterken, zich te goed voelt voor het ziekenhuis, maar er thuis een netwerk ontbreekt? Suzy Van Ende, hoofdverpleegkundige van de palliatieve eenheid van het Universitair Ziekenhuis Leuven, vroeg het zich jarenlang af. Ze zag de grote nood en besloot dat er een zorghuis moest komen voor deze specifieke groep.

Er volgde een jarenlange zoektocht naar een geschikt pand en voldoende financiële middelen. In mei 2017 was het eindelijk zover en opende het Zorghuis Limburg de deuren. Er zijn vier eenpersoonskamers en een koppelkamer waar twee mensen – een gast en een mantelzorger – terechtkunnen.

“Als het thuis niet meer lukt, moet ik slechts bellen en dan word ik hier met open armen ontvangen”, zegt patiënt Eric Kellens in een filmpje op de website. De man heeft al verschillende keren genoten van de zorg van de vrijwilligers van het Zorghuis Limburg. “De vrijwilligers hebben mij erdoorheen gesleept. Mijn gevoel is dat ik er zonder hen niet meer was geweest. Ze helpen mij om de moed erin te houden. Het doet enorm veel deugd als iemand op je bed komt zitten en een hand op je rug legt als je vreselijk moet hoesten.”

In de watten leggen

Het Zorghuis kan rekenen op een dertigtal vrijwilligers die elkaar in shiften afwisselen. De vrijwilligers koken voor de gasten, maar zijn er vooral ook voor de gezelligheid. “Samen een babbeltje maken of een kopje koffie drinken is heel belangrijk. Onze voornaamste doelstelling is om de gasten een warm thuisgevoel te geven. Ze hebben vaak al een groot deel van hun ziekte alleen moeten doormaken. We willen hen in de watten leggen en het gevoel geven dat ze graag gezien zijn. Ook omdat we geloven dat dit het lichamelijke herstel bevordert”, zegt Van Ende.

Met het verwennen zit het wel goed. Regelmatig komt er een kapster, een kinesiste of een pedicure langs. De medische verzorging loopt ook door. Huisartsen en mensen van de thuishulp bezoeken de gasten in het Zorghuis.  

“Er heeft hier ook eens een jonge moeder met kanker gelogeerd”, vertelt Van Ende. “Zij had een aantal ingrepen ondergaan en was ontslagen uit het ziekenhuis. Maar thuis was er niemand om haar op te vangen. Haar man moest de hele dag gaan werken. Haar kindje van vijf jaar moest naar school worden gebracht en gehaald. Ze is een aantal weken in het Zorghuis gebleven. De vader en het kindje kwamen in het weekend langs. Het was voor iedereen een goede oplossing. De moeder kon op krachten komen, de vader kon blijven werken en het kindje werd niet elke dag geconfronteerd met een zieke moeder.”

Veilig en gedragen voelen

Als oprichtster is Suzy Van Ende naast haar bijna voltijdse job in het UZ Leuven minstens twee keer per week in het Zorghuis te vinden. “Ik doe elke dinsdag de nachtshift en wanneer dat nodig is, draai ik nog een extra dienst in het weekend.”

Waar haalt ze de motivatie vandaan? “Ik zorg graag en haal er veel voldoening uit. Dertien jaar geleden overleed mijn vader aan kanker. We zijn thuis met vijf kinderen en hadden de luxe om hem tot het laatste moment thuis goed te kunnen verzorgen. Maar dat geldt niet voor iedereen. Ik gun het elke zieke om zich veilig en gedragen te weten.”

De energieke en doortastende Van Ende heeft van het Zorghuis Limburg een familieproject gemaakt. “Mijn man doet samen met vrijwilliger Frans de herstellingen in het huis. Mijn oudste dochter draait  een shift indien nodig en mijn mama was tot de coronasluiting in maart 2020 de vaste vrijwilliger op zondagnamiddag.”

'Alleenstaande kankerpatiënten vormen een groep met specifieke noden.'De leeftijd van de bewoners varieert van dertig tot tachtig jaar. De bedoeling is dat ze maximum twee tot drie maanden blijven. Dat lukt niet altijd. “Soms proberen we iemand voorzichtig richting een terugkeer naar huis te oriënteren, maar verslechtert plots de medische toestand. De terugkeer schuift op, de patiënt blijft langer en het levenseinde komt in zicht. Het is niet de bedoeling dat mensen bij ons sterven. Het is vaak een moeilijke oefening om de draagkracht van de vrijwilligers te bewaken en de juiste zorg aan de gast te bieden. Maar gelukkig slagen we daar doorgaans in.”

Giften en benefieten

Het Zorghuis is uniek in zijn soort. Volgens Van Ende telt Vlaanderen slechts twee andere soortgelijke initiatieven. Ondanks dat het Zorghuis aan een grote nood beantwoordt, is het een constant gevecht om het financiële plaatje rond te krijgen. De voltijdse coördinator wordt betaald met middelen uit het Kom op tegen Kanker-fonds. Verder draait de organisatie op giften van serviceclubs, andere sponsors en inkomsten uit benefietacties. Het Zorghuis in Koersel dat op een schitterende locatie midden in de natuur staat, is eigendom van de vzw die het project beheert. “Vroeger was het huis in handen van een priester die er bezinningsdagen organiseerde. Hij heeft het gebouw aan ons gedoneerd en daar zijn we hem heel dankbaar voor”, aldus Van Ende.

Aan het jarenlang lobbyen bij de overheid en de provincie voor een vergunning en erkenning komt hopelijk binnenkort een einde. “Er bestaat een kans dat we in de nabije toekomst kunnen rekenen op structurele financiering van de overheid”, zegt Van Ende hoopvol.  

>> Meer info op www.zorghuislimburg.be