welzijn & zorg

‘Kijk ook eens naar de blinkende kant van de medaille. We zien al zo vaak de keerzijde.’

De essentie volgens Truus Druyts
27.03.2020
Foto's
Stephan Vanfleteren

Velen kennen haar als dokter Babs uit Spoed, de ziekenhuisreeks uit de jaren negentig. Wat waarschijnlijk minder mensen weten, is dat ze in het echte leven mantelzorg opnam voor haar toenmalige partner. Ze coacht ook maatschappelijk kwetsbare vrouwen om hun leven opnieuw zelf in handen te nemen.

Dat ze jaren geleden coach werd, viel niet zomaar uit de lucht. “Als actrice was ik altijd al veel bezig met menselijke emoties. Hoe denkt het personage? Waarom? Wie is die persoon? Van kindsbeen af was ik mensen aan het analyseren. Door zelfstudie heb ik daar veel over bijgeleerd. Op een bepaald moment heb ik die kennis in een eigen praktijk gegoten. Ondertussen ben ik al meer dan twintig jaar coach, voornamelijk voor ondernemers en mensen uit het bedrijfsleven.”

“Een kleine tien jaar geleden wilde ik weten of ik ook andere doelgroepen kon begeleiden naar een sprong in hun leven. Toen kwam ik bij Akindo terecht, een vzw die maatschappelijk kwetsbare gezinnen begeleidt. De focus ligt er sterk op mentaal welbevinden en emoties. We zien ontspannen en genieten steeds vaker als ‘luxe’, terwijl dat voor mij de essentie is. Zorgen voor een omgeving waarin je op adem kan komen, om van daaruit weer te kunnen groeien. Hoe die essentie eruitziet, is voor iedereen anders. Maar iedereen is op zoek naar geluk, en dat is heel individueel en tegelijk heel universeel.”

In haar coachingsessies met kwetsbare vrouwen gaat Truus terug naar de essentie. “Die vrouwen zijn niet alleen hun verhaal. Ze voelen zich te vaak volledig bepaald door hun verleden. Maar dat verleden is niet je kern. We proberen in die sessies de blinkende kant van de medaille te zien, want we hebben het al te vaak over de keerzijde ervan. Wat zit er in je dat je nog wil laten groeien? Ze willen allemaal gelukkig worden. Eerst mikken ze laag, en willen ze dat de pijn en ellende stopt. Maar dat alleen is niet genoeg om gelukkig te worden.”

Door vragen en gesprekken onderzoeken ze samen wat er nodig is om gelukkig te worden. “Hoe voelt geluk voor jou? Hoe ziet dat eruit? Wie ben je als je je doel bereikt hebt? Waar wil je naartoe? De antwoorden zijn voor iedereen anders. De ene wil dat haar kinderen weer thuis kunnen wonen, een ander wil een dak boven haar hoofd, nog iemand anders wil niet meer mishandeld worden, een enkeling durft dromen van een wereldreis.”

Licht, warmte, water, en een beetje shit

“Als die dromen uitgesproken zijn, proberen we de juiste omstandigheden te creëren om die zaadjes te doen groeien: licht, warmte, water, en een beetje shit. De levenservaringen die ze meenemen uit het verleden, kunnen hen immers helpen in de toekomst. We moedigen hen aan: ‘Je kan dit!’ Veel vrouwen hebben dat nog niet zo vaak gehoord in hun leven.”

“Soms moeten we ook streng zijn. Als iemand slecht voor zichzelf zorgt, en zo weinig eet dat ze flauwvalt, dan zullen haar kinderen niet terug bij haar geplaatst worden. Dat begrijpen ze dan zelf ook wel, en daar werken we aan. Op een strenge, maar liefdevolle en respectvolle manier. Betutteling helpt hen niet vooruit. Ga ervoor, tijger!”

“We werken niet alleen aan het innerlijk. Die nieuwe binnenkant mag ook aan de buitenkant te zien zijn: we geven hen make-overs, organiseren een catwalk, zorgen dat ze zichzelf opnieuw koesteren en waarderen. Omgekeerd helpt het ook niet als iemand komt helpen met je kasten opruimen en je huishouden in orde te zetten als er niet tegelijk in je hoofd en je hart gepoetst wordt. Alles moet in overeenstemming gebracht worden, innerlijk en uiterlijk. Het is pittig, maar als ze er echt voor gaan, boeken ze vooruitgang. We letten er wel op dat ze niet in medelijden vervallen. De verleiding is er om telkens opnieuw hun verhaal te vertellen, naar het verleden te kijken. Maar wij kijken liever naar het stuk dat nog niet verteld is. We willen hen helpen dat stuk te vertellen. We moedigen hen aan om het werkelijkheid te laten worden.”

“Mijn coachingsessies zijn niet voor iedereen geschikt. Ze moeten plaatsvinden op het juiste moment. Het moment waarop je voelt: er zit eigenlijk veel poeier in mij, maar het zit allemaal wat ondergesneeuwd. Dan wil ik helpen door de juiste tools aan te reiken. Vaak zie je die mensen dan fysiek openbloeien, door zelfzorg. Ze zeggen: mijn verleden definieert mij niet meer. Ze ontsnappen uit toxische relaties, gaan opnieuw studeren, hebben weer een dak boven hun hoofd. Dat geeft me veel voldoening, het is heerlijk om daar deel van te mogen uitmaken.”

Een hart voor de zorgers

“Toen ik in Spoed speelde, ben ik me gaan verdiepen in wat het betekent om in een ziekenhuis te werken. Ik heb drie weken lang nachtdiensten gedaan: dat was heel zwaar. We leerden daar de handelingen juist uitvoeren en materiaal juist vast te houden. Verpleegkundigen verzorgen zieke mensen, met alle menselijke viezigheid die daar soms bij komt kijken. Zij zijn het die de pamper van je moeder met incontinentie verversen, die mensen hun hand vasthouden als niemand anders het wil of kan doen. Ze doen hun werk uit liefde en uit professionaliteit, voor mensen die ze niet eens kennen. Dat vind ik heel indrukwekkend. Geef die mensen opslag, nu meteen! Ze worden vaak onvoldoende gewaardeerd, tot je ze nodig hebt. Maar als je iemand verzorgt, verleg je echt een steen in het leven van een mens. Dat doet iets met je. Zowel met degene die verzorgd wordt, als met de verzorger.”

Truus heeft niet alleen een boontje voor zorg- en verpleegkundigen, maar ook voor mantelzorgers. “Ze doen vaak gelijkaardig werk, maar dan de klok rond, en meestal niet betaald of voor een heel kleine vergoeding. Ik ben zelf vier jaar mantelzorger geweest van mijn toenmalige partner die een auto-ongeluk had gehad en haar mobiliteit kwijtraakte. Ze was lang aan bed gekluisterd en zat daarna nog een hele tijd in een rolstoel. Ze liep een schedelbreuk en heel zware beenbreuk op. Het herstel duurde erg lang.”

“Zo’n periode brengt niet alleen medische kosten met zich mee, maar het kost je ook je sociaal netwerk, je bewegingsvrijheid, je relatie zoals je ze kende… Het verandert je leven helemaal. Je werk, je hobby’s: alles valt weg. Maar ik nam die mantelzorg met alle liefde en plezier op. Helaas veranderde het karakter van mijn partner ook door het ongeval, en de relatie liep op de klippen. Ik kan het haar niet kwalijk nemen, ik deed wat ik kon. Ik ben me toen wel bewust geworden van wat het inhoudt mantelzorger te zijn. Ik heb toen ook een stap teruggezet bij Spoed. Daar heb ik geen spijt van. Ik handelde volledig in overeenstemming met mijn waarden en normen en waar ik voor sta, maar dat geeft natuurlijk geen garantie op een goede afloop. Ik had wel op een andere afloop gehoopt, maar het liep zoals het liep, en ik kan met trots terugkijken op de beslissingen die ik toen nam. Later zijn er opnieuw mooie dingen op mijn pad gekomen. Niemand heeft een glazen bol. Mocht ik opnieuw beginnen, ik zou krak hetzelfde doen.”

Positief ingesteld

Die positieve instelling leidde ertoe dat Truus gevraagd werd als ambassadeur voor de campagne Kies Positief.Kies Positief pleit voor positieve boodschappen bij de koffiemachine op het werk, in plaats van dat eindeloze klagen over wat vaak maar details zijn. Sta er even bij stil dat je bij de gelukkigen bent die een job hebben, dat het lekker warm is op kantoor, dat je fijne collega’s hebt en bij de 1% rijkste mensen van de planeet hoort.”

“Ook al zie je je toekomstplannen misschien minder rooskleuriger in dan ze in realiteit kunnen uitdraaien, begin maar alvast met het niet zwarter in te zien dan nodig. Je kan je wel voorzien op wat er realistisch gesproken misschien zou kunnen gebeuren, maar als dat gebeurd is, dan ga je maar op ontdekking, op avontuur. Je moet de monsters niet al op voorhand in je scenario schrijven als een selffulfilling prophecy. Er is altijd nog tijd om je zorgen te maken. Doe het dan ook alleen op het moment dat het nodig is, en niet al voor de problemen zich effectief voordoen.”

“Er is een verschil tussen je klaarmaken voor een avontuur of voor een hoop ellende. Misschien neem je wel dezelfde dingen mee, maar de instelling en het gevoel zijn anders. De meeste mensen lopen niet rond met een ‘rugzakje’, maar met een ‘buikzak’. Een buikzak is een last, die hangt in de weg om vooruit te raken. Met een rugzak heb je je handen vrij om je ergens mee bezig te houden, en daarin steek je dingen waarvan je denkt dat je ze nuttig kan gebruiken onderweg, en met lessen die je in het verleden hebt geleerd. En zo geraak je ergens in het leven.”