kinderen & jongeren

'Wij creëren een gezonde plek voor kinderen, op alle vlakken'

Duurzame kinderopvang plaatst het kind centraal
22.01.2021
Foto's
Bob Van Mol

Kilo’s luiers en plastic speelgoed: een kinderdagverblijf linkt u wellicht niet aan duurzaamheid. Maar De Biotoop in Gent pakt het anders aan, met een eigen biologische keuken, wasbare luiers, duurzaam speelgoed én een pedagogische methode waarbij het kind centraal staat.

“Ik had altijd in de ondernemerswereld gewerkt, maar na jaren ploeteren was ik de jaloezie en het geldgewin beu. Dus toen mijn oudste dochter een baby had gekregen en een kinderdagverblijf wilde opstarten, besloten we dat samen te doen. Met een duidelijke visie: een gezonde plek voor kinderen creëren, op alle vlakken.” Aan het woord is Guy Taffijn, mede-oprichter van De Biotoop in Gent. Dit verhaal begon bijna 15 jaar geleden, in 2006. Intussen groeide De Biotoop uit tot een groep van drie kinderdagverblijven in Gent, met in totaal 128 kindplaatsen. Plus een biokeuken die ook levert aan externe klanten en een atelier waar duurzaam meubilair en speelgoed worden gemaakt. Guy staat nog steeds aan het roer, samen met zijn vrouw Stefanie Meuleman. “Sommige medewerkers werken hier al meer dan tien jaar. We werken trouwens vaak samen met het OCMW, zodat bijvoorbeeld ook langdurig werklozen of nieuwkomers de kans krijgen om hier interessante werkervaring op te doen.”

Terwijl de meeste kinderdagverblijven samenwerken met een traiteursdienst, koos De Biotoop meteen voor een eigen, biologische keuken. “Het gaat in de eerste plaats om de gezondheid van de kinderen. Maar ook onze zorg voor het milieu speelt mee: wij werken alleen met biologische groenten, fruit en vlees.” Stelselmatig kwamen er extra troeven bij, vertelt Guy. “We zijn vrij snel begonnen met wasbare luiers, uit biokatoen. Je moet weten dat één kindje dat twee jaar naar de kinderopvang komt, ongeveer één ton luierafval ‘produceert’. Dat wilden wij echt niet. Dus hebben we nu wasmachines op al onze locaties. De ouders kopen vijf à tien wasbare luiers aan – waarvoor ze een subsidie kunnen krijgen van de stad Gent – en geven die mee naar de kinderopvang.”

Buiten slapen

Maar ook daar bleef het niet bij. “In 2012 zijn we gestart met ons atelier: een schrijnwerkerij waar we meubels en speelgoed maken met duurzaam hout én ecologische verf. Voor onze eigen kinderdagverblijven, maar ook voor andere crèches en scholen, op maat. We proberen onze ontwerpen trouwens ook een pedagogische meerwaarde te geven. Zo hebben we kasten die tegelijk als snoezelruimte dienen: kinderen kunnen zich erin verstoppen, op een veilige manier.” Guy gelooft ook in de voordelen van buiten slapen, net als in grote delen van Scandinavië gebeurt. “Onze locaties liggen middenin de stad. Helaas is onze buitenruimte dus beperkt. Maar we werken met een rotatiesysteem: alle kindjes krijgen de kans om regelmatig in buitenbedjes hun dutje te doen. Intussen merken we dat steeds meer andere kinderdagverblijven ook onze buitenbedjes bestellen en ook de stad Gent promoot buitenslapen.”

Ook op pedagogisch vlak wil De Biotoop een voortrekkersrol spelen, aldus Guy. “We stelden vanaf het begin het kind centraal, maar gaandeweg hebben we ons meer verdiept in de Reggio Emilia-pedagogie, ook bekend als ‘de pedagogie van de honderd talen van kinderen’. Baby’s en peuters kunnen zich nog niet uitdrukken met taal, maar door hen goed te observeren, leer je hen veel beter te begrijpen. Hun gedrag wordt ook uitgebreid gedocumenteerd, waardoor we op een veel dieper niveau met ouders kunnen communiceren. Ik ben ervan overtuigd dat we veel kunnen leren van de allerkleinsten. Ze worden geboren met een koffertje, je moet alleen ontdekken hoe je dat kunt openen.”

Inkomensgerelateerd

“Vroeger betaalden ouders hier een forfaitair bedrag, dat een stuk hoger lag dan in veel andere kinderdagverblijven”, vertelt Guy. “Niet omdat we veel winst wilden maken, maar omdat kwaliteitsvolle opvang nu eenmaal duur is. Toen kregen we soms het verwijt een ‘elitecrèche’ te zijn. Maar in 2014 kregen we van de overheid dan toch de toestemming om over te schakelen op inkomensgerelateerde financiering. Natuurlijk hebben wij hogere kosten dan kinderdagverblijven die werken met een traiteursdienst, of die enkel plastic meubels gebruiken. Maar gelukkig kennen we iets van zaken: onze biokeuken levert ook soep aan verschillende externe partijen, zoals Natuurpunt, de UGent en de stad Gent. We verdienen ook iets aan het meubilair dat we verkopen. Al die middelen stoppen we in onze kinderdagverblijven, zodat we de kwaliteit kunnen waarborgen. Maar ik hoop dat dit de overheid toch tot nadenken stemt: mocht er per dag en per kind één euro extra worden geïnvesteerd, zou er al veel ruimte zijn voor meer duurzaamheid, op allerlei vlakken.”