gezondheid
Dokter Google slaat de bal mis
Column Marleen Finoulst
28.08.2019
Eén op twintig zoekopdrachten in Google heeft met gezondheid te maken. Meer dan 90% van de Vlaamse internetgebruikers zegt geregeld informatie op te zoeken over gezondheid: vooral voor diagnoses en oplossingen voor eigen kwaaltjes of omwille van een chronische aandoening. Er is uiteraard niets mis met jezelf informeren, integendeel, je steekt er altijd wat van op.
Het probleem is dat er erg veel onzin circuleert. Naar schatting meer dan de helft van alle gezondheidsinformatie op het wereldwijde web is onjuist of verdraaid: commercieel gekleurd, niet wetenschappelijk onderbouwd of misleidend. Dat schept heel vaak verwarring en ongerustheid. Wie googelt omwille van hardnekkige hoofdpijn bijvoorbeeld, komt al eens bij ‘hersentumor’ uit, want we zijn geneigd door te klikken naar het worstcasescenario. In de echte wereld is de kans dat hoofdpijn veroorzaakt wordt door een hersentumor 0,0116%, terwijl dat in de virtuele wereld 3% is.
Een ander voorbeeld is pijn in de borst. Tik dat in het zoekvenster en je googelt jezelf vanzelf naar een hartprobleem, terwijl het in werkelijkheid veel vaker om iets banaals gaat, zoals maagzuur. 37% van de surfers die ‘pijn in de borst’ intikken, eindigen bij ‘hartaanval’. Het zijn computerwetenschappers van Microsoft die dit zoekgedrag analyseren. Lukraak symptomen intikken in Google leidt in meer dan 60% van de gevallen tot een foute diagnose, stellen onderzoekers vast. Symptomencheckers doen het ietsje beter, maar zitten nog veel te vaak fout.
Foute diagnoses leiden tot veel angst en ongerustheid, vooral bij mensen die zich makkelijk zorgen maken over hun gezondheid (de zogenaamde hypochonders onder ons). Er bestaat zelfs een woord voor: cyberchondrie. Het erge is dat eens je zelf tot een ernstige diagnose komt via Google, je dat niet zo makkelijk weer van je afschudt. Zodra je gelezen hebt dat jouw buikklachten wel heel erg lijken op die zeldzame wormziekte, krijg je die angstige gedachte nog moeilijk uit je hoofd. Alvast niet als je van nature snel ongerust bent. Een banale klacht kan dan leiden tot paniek.
Het overkwam Ginette. Ze had een last van een pijnlijke gezwollen teen, herinnerde zich niet zich ergens gestoten te hebben en tikte in het zoekvenster: ‘Ik heb een pijnlijke gezwollen teen.’ Het lijstje met mogelijke oorzaken bevatte de opties insectenbeet, schimmelinfectie, kneuzing of reuma. Ginette zag ook ‘een mogelijk symptoom van een ernstige hartziekte’ staan. Die optie leek in neon op te lichten, vertelde ze. Haar angstige conclusie was dat ze aan een hartziekte leed. Na een slapeloze nacht trok ze naar de dichtstbijzijnde spoedgevallendienst. Er bleek niets ernstigs aan de hand.
Je kan de kans op angst en paniek verkleinen, wanneer je je zoektocht naar gezondheidsinformatie beperkt tot betrouwbare bronnen. Diverse websites bieden zeer toegankelijke, correctie informatie aan over gezondheid. Enkele voorbeelden zijn www.gezondheidenwetenschap.be, www.gezondleven.be of www.zorg-en-gezondheid.be. Ze zijn gefinancierd door de overheid. Deze websites vormen een goede basis en bevatten links naar andere betrouwbare websites voor bijkomende informatie. Ga dus niet lukraak googelen, maar raadpleeg een betrouwbare bron.
Een ander voorbeeld is pijn in de borst. Tik dat in het zoekvenster en je googelt jezelf vanzelf naar een hartprobleem, terwijl het in werkelijkheid veel vaker om iets banaals gaat, zoals maagzuur. 37% van de surfers die ‘pijn in de borst’ intikken, eindigen bij ‘hartaanval’. Het zijn computerwetenschappers van Microsoft die dit zoekgedrag analyseren. Lukraak symptomen intikken in Google leidt in meer dan 60% van de gevallen tot een foute diagnose, stellen onderzoekers vast. Symptomencheckers doen het ietsje beter, maar zitten nog veel te vaak fout.
Foute diagnoses leiden tot veel angst en ongerustheid, vooral bij mensen die zich makkelijk zorgen maken over hun gezondheid (de zogenaamde hypochonders onder ons). Er bestaat zelfs een woord voor: cyberchondrie. Het erge is dat eens je zelf tot een ernstige diagnose komt via Google, je dat niet zo makkelijk weer van je afschudt. Zodra je gelezen hebt dat jouw buikklachten wel heel erg lijken op die zeldzame wormziekte, krijg je die angstige gedachte nog moeilijk uit je hoofd. Alvast niet als je van nature snel ongerust bent. Een banale klacht kan dan leiden tot paniek.
Het overkwam Ginette. Ze had een last van een pijnlijke gezwollen teen, herinnerde zich niet zich ergens gestoten te hebben en tikte in het zoekvenster: ‘Ik heb een pijnlijke gezwollen teen.’ Het lijstje met mogelijke oorzaken bevatte de opties insectenbeet, schimmelinfectie, kneuzing of reuma. Ginette zag ook ‘een mogelijk symptoom van een ernstige hartziekte’ staan. Die optie leek in neon op te lichten, vertelde ze. Haar angstige conclusie was dat ze aan een hartziekte leed. Na een slapeloze nacht trok ze naar de dichtstbijzijnde spoedgevallendienst. Er bleek niets ernstigs aan de hand.
Je kan de kans op angst en paniek verkleinen, wanneer je je zoektocht naar gezondheidsinformatie beperkt tot betrouwbare bronnen. Diverse websites bieden zeer toegankelijke, correctie informatie aan over gezondheid. Enkele voorbeelden zijn www.gezondheidenwetenschap.be, www.gezondleven.be of www.zorg-en-gezondheid.be. Ze zijn gefinancierd door de overheid. Deze websites vormen een goede basis en bevatten links naar andere betrouwbare websites voor bijkomende informatie. Ga dus niet lukraak googelen, maar raadpleeg een betrouwbare bron.