Een autismevriendelijke samenleving

Jo Vandeurzen, Vlaams minister van Welzijn, Volksgezondheid en Gezin: “Het Vlaams Actieplan Autisme bouwt voort op de aanbevelingen van het Vlaams Strategisch Plan Autisme dat vorig jaar vanuit partners en betrokkenen is uitgewerkt. We hebben twee cruciale doelstellingen voor ogen. Enerzijds zullen we de participatiekansen voor mensen met autisme versterken. Anderzijds moeten we inzetten op de kwaliteit van leven voor ouders en andere mensen die personen met autisme ondersteunen.”

Inleefsessies voor een autismevriendelijk Vlaanderen

Inclusie mag geen hol begrip zijn. Om Vlaanderen te sensibiliseren over autisme, worden in Vlaanderen inleefsessies georganiseerd. Via inleefmethodieken en het verhaal van een ervaringsdeskundige worden deelnemers ondergedompeld in het ‘autistisch denken en voelen’. Elke inleefsessie wordt gegeven door een duo: een persoon met autisme en een persoon zonder autisme die persoonlijk betrokken is bij autisme (ouder, partner klas…). De Vlaamse Vereniging Autisme (VVA) zal de inleefsessies organiseren. In 2016 werden er al zo’n 65 inleefsessies ingericht. De VVA krijgt hiervoor vanaf 2018 een subsidie van 52.000 euro. Zo kunnen meer duo’s geactiveerd worden die inleefsessies op maat van specifieke contexten ontwikkelen en kunnen meer deelnemers worden bereikt. Als er bijvoorbeeld in een school, in het kader van het m-decreet, een leerling met autisme les volgt, kan een inleefsessie een eerste stap zijn om meer autismevriendelijk aan de slag te gaan.

Duidelijke en betrouwbare informatie over autisme

Om de kennis over autisme en het ‘autismebewustzijn’ te vergroten, moeten personen met autisme en hun omgeving goed geïnformeerd worden. Het platform www.participate-autisme.be is daarom een referentie voor iedereen die op zoek is naar duidelijke en betrouwbare informatie. Het platform wordt wetenschappelijk onderbouwd via de Referentiecentra Autisme. Participate-autisme.be kan worden bestendigd dank zij Vlaams budget van 130.000 euro.

Praktijkonderzoek voor professionelen

Het nieuwe Steunpunt Mens en Samenleving (SAM) heeft de expliciete opdracht om informatie en methodieken te ontsluiten over autisme, o.a. via het Kennisplein. Maar er is ook nood aan vernieuwend wetenschappelijk onderzoek en onderzoek naar praktische handvatten voor professionelen. Daarom wordt in 2018 140.000 euro geïnvesteerd in praktijkgericht onderzoek naar practice-based interventies.

Belang van vroegtijdige signalering

De signalen van autisme zo snel mogelijk opvangen is essentieel om tijdig de juiste zorg en ondersteuning te organiseren. Het Actieplan Autisme legt hierbij verschillende linken, naar de consultatiebureaus van Kind en Gezin en het programma vroegdetectie en -interventie binnen de netwerken geestelijke gezondheid. Na de detectie moet een goede en kwaliteitsvolle diagnose volgen, vandaar het belang van de versterking van een kwaliteitsvolle diagnostiek. Het Kwaliteitscentrum voor Diagnostiek is reeds gestart met een actualisering van het Classificerend Diagnostisch Protocol (CDP) Autismespectrumstoornis zowel voor kinderen en jongeren als voor volwassenen. De herwerking van het protocol voor minderjarigen zit in de finale fase. De herwerking van het protocol voor volwassenen wordt nu gestart om een optimale afstemming tussen beide protocollen te kunnen garanderen. In 2018 worden beide protocollen door het Kwaliteitscentrum in uitvoering gebracht.

Kwaliteitsvolle diagnostiek

De capaciteit van een aantal diensten en voorzieningen die diagnostiek aanbieden, wordt versterkt. De centra voor ontwikkelingsstoornissen (COS), die zich vooral op jonge kinderen toespitsen, worden vanaf 2018 betoelaagd met een bijkomend budget van 900.000 euro voor een verhoging van de capaciteit. Hierdoor kunnen zij nog meer diagnostische trajecten starten. De overdracht van de vier Referentiecentra Autisme (RCA) en de Centra voor Ambulante Revalidatie (CAR) naar Vlaanderen in het kader van de zesde staatshervorming is eveneens een kans om de kwaliteit van de diagnostiek en ondersteuning van personen met autisme verder te versterken.

Samenwerking en geïntegreerde zorg

Samenwerking en uitwisseling van bestaande expertise is cruciaal bij een complexe stoornis als autisme. Om dit te concretiseren, is een budget van 80.000 euro uitgetrokken voor wetenschappelijk onderzoek gekoppeld aan het Steunpunt Welzijn, Volksgezondheid en Gezin (SWVG). Doel is een passend netwerkmodel te ontwikkelen voor regionale samenwerking in Vlaanderen waarbinnen de voorzieningen participeren die zich op kinderen en volwassenen met autisme richten. Daarnaast worden de grootste noden in het werkveld geobjectiveerd. Om op deze noden te anticiperen, is in 2018 reeds 375.000 euro uitgetrokken, passend in de voorziene 800.000 euro nieuw budget. Hierbij worden ook linken gelegd naar de ondersteuningsnetwerken voor kinderen met een beperking waar specifieke expertise (onder meer rond autisme) van het buitengewoon onderwijs gebundeld ingezet wordt.

(kabinet Vandeurzen)